اولین نوآوری سال نوآوری
طبق سنت چندین ساله، امسال نیز مقام معظم رهبری در پیام نوروزی خود، سال 87 را به نام نوآوری و شکوفایی نامیدند. ایشان چرایی این نامگذاری را ورود به دهه چهارم انقلاب اسلامی بیان نموده و در همان پیام خود فرمودند: «در این سال نظام مقدس جمهوری اسلامی سی سالگی خود را تمام می‌کند... در این سه دهه، ملت ایران و مسئولین تلاشهای بسیار با ارزشی انجام دادند در طول این سالهای متمادی، ملت ایران بر آن بود که عقب‌ماندگیهای سالهای طولانی گذشته‌ی پیش از انقلاب را جبران کند و موفقیتهای بزرگی هم در این راه به دست آورد. ما باید آنچه را که در گذشته ـ در دروان حکومت طاغوتها ـ از دست داده‌ایم و دچار عقب ماندگی شده‌ایم، جبران کنیم؛ این ایجاب می‌کند که ما تلاشمان را هرچه می‌توانیم بیشتر و بیشتر و جدی‌تر کنیم.» همچنین در سخنان خود در حرم رضوی اضافه نمودند «چرا امسال شعار نوآوری و شکوفایی را مطرح می‌کنیم؟ ما می‌خواهیم وارد دهه‌ی چهارم بشویم؛ برای دهه‌ی چهارم جمهوری اسلامی، ما باید نگاه کنیم به عرصه‌ی زندگی خود و ببینیم کمبودهای ما کجاست؛ ما کمبودهای زیادی داریم. در زمینه‌های زیادی ما وارث عقب ماندگیهای صد ساله‌ی دوران طاغوتیم و در بخشهای زیادی عقب مانده‌ایم.»
در واقع در سه دهه‌ای که نظام جمهوری اسلامی به ثمر نشسته است اقدامات بسیار بنیادی و اساسی و موثر در عرصه‌های گوناگون انجام شده است و با وجود مشکلات بسیاری همچون جنگ تحمیلی و تحریمها و دشمنیها و... ثمراتی که انقلاب اسلامی برای کشور داشته است بر کسی پوشیده نیست. با این وجود «انتظار این است که فعالیتهایی که در سالهای گذشته انجام گرفته است، کارهایی که دولت کرده است، سرمایه‌گذاری‌های بزرگی که مسئولان گوناگون و آحاد مردم در بخشهای مختلف ـ چه سرمایه‌گذاری مادی، چه سرمایه‌گذاری معنوی ـ انجام داده‌اند، اینها به شکوفایی برسد و مردم نتایج آن را در زندگی خود حس کنند» (1) شیرینی آن را بچشند. اما از سوی دیگر این امر نیز آشکار است که خساراتی که حکومت وابسته طاغوت بر کشور و ملت تحمیل کرد و باعث رکود و جمود این مرز و بوم شد به اندازه‌ای است که کارهای صورت گرفته –با وجود حجم بالای آنها- همچنان با آنچه که آرمان مطلوب ملت و امام و انقلاب اسلامی بود فاصله‌ای چشمگیر دارد از این روست که برای جبران این کمبودها بایستی با نوآوری و ابتکار و همچنین انتخاب مسیرهای کوتاه خلاهای موجود را پر نمود. لذا «در عرصه‌ی داخلی آنچه مورد نیاز است، پیدا کردن راههای میان‌بر همراه با تدبیر و درایت و حکمت است؛ (2) ما نمی‌توانیم آرام و معمولی حرکت کنیم؛ باید با شتابی حساب‌شده و منظم و منضبط پیش برویم. ما که به سمت جلو حرکت می‌کنیم؛ بقیه‌ی ملتها که نایستاده‌اند. آنها هم دارند حرکت می‌کنند. باید شتابمان و نوع حرکتمان را جوری تنظیم بکنیم که بتوانیم به صفوف مقدم برسیم؛ والا اگر بخواهیم با همان سرعت و با همان شتابی که به طور متعارف ملتها پیش می‌روند، پیش برویم، باز در این مراحل عقب می‌مانیم.» (3) اما آنچه باید مورد توجه قرار گیرد در این سیر تکاملی و رقابت نفس‌گیر، شتاب باید با تدبیر و حکمت و درایت و انضباط همراه باشد و الا منجر به شتابزدگی میشود و صد البته « باید از شتابزدگى اجتناب شود، آرمانها با جدیت تعقیب شود، اما هیچگونه شتابزدگى بهوجود نیاید»(4) به تعبیر دیگر «سرعت غیر از شتابزدگى است؛ شتابزدگى بد است. سرعت وقتى با دقت همراه شد، کار معقول و صحیح است. سرعتِ بدون دقت، مىشود شتابزدگى. ... گاهى اوقات دستپاچه کردنِ مسئولان به مسائل مختلف - گاهى بعضى از نخبگان، بعضى از آحاد مردم و بعضى از مرتبطین، آدم را سر یک کارى دستپاچه مىکنند- آنها را عقب مىاندازد. انسان وقتى که دستپاچه شد، حتّى گاهى همان کارى هم که در فرصت معینى مىتوانست انجام بدهد، آن را هم نمیتواند انجام بدهد؛ یعنى تأخیر هم مىافتد. علاوه بر اینکه خیلى اوقات کار هم غلط و همراه با ضایعه انجام مىگیرد. ...باید مراقب بود این سرعت عمل، شکل شتابزدگى به خودش نگیرد؛ و همیشه با دقت همراه باشد.» (5)
مسئله دیگر آنکه اولین نوآوری امسال توسط مقام معظم رهبری صورت گرفت و ایشان علاوه بر اینکه همچون سالهای گذشته، امسال را به نام نوآوری و شکوفایی نامیدند با افقی طولانی‌تر دهه چهارم انقلاب را دهه پیشرفت همراه عدالت خواندند. و بیان داشتند: «برای دهه‌ی چهارم ـ برای این ده سالی که پیش روی ماست ـ دو شاخص عمده وجود دارد که باید این دو را حتماً بدست بیاوریم: یکی پیشرفت است، یکی عدالت.»(6)
به واقع سال نوآوری با نوآوری مقام رهبری آغازید و در ایشان با تاکید بر اقدامات نوآورانه برای جبران ناکامیهای گذشته و شکوفایی اقدامات انجام شده بر این امر سفارش نمودند که دهه چهارم انقلاب باید دهه کارآمدی باشد و شیرینی انقلاب بیشتر به کام ملت مزه کند. با این وصف ده سال پیش روی ملت ایران دوران حساس به نظر میرسد که می بایست با سرعتی مدقانه در مسیر چشم انداز بیست ساله حرکت کرده و پس از آن ایران اسلامی را در قله پیشرفت بنشاند. آنچه در این نامگذاریها (سال 87 و دهه چهارم) حائزاهمیت است این است که پس از سپری شدن سه دهه از انقلاب اسلامی دوران نظریه‌پردازی و کار تئوری به سر آمده است بدین معنا که نوآوری و شکوفایی و در گرو آن پیشرفت همراه عدالت مقوله‌ای عملی است که البته باید مبتنی بر مدیریت علمی باشد اما به نظر آنچه در این سه دهه در حوزه نظریه پردازی انجام شده است همانها اگر به شکوفایی برسد و یا در پاره‌ای احتیاج به نواوری برای کوتاه کردن راه داشته باشد به نظر برای پیشرفت مکفی است. بسیاری از مفاهیم و واژه‌ها در دوران طی شده تعریف و تبیین شده‌اند و به نظر عمل به آنچه بدان علم پیدا کرده‌ایم، ضروری‌تر از بحث و نظر و ازدیاد علوم انباشته بلا استفاده است.
پی نوشتها:
1- پیام نوروزی1/1/87
2 -همان
3-اجتماع بزرگ زائران حرم رضوی 1/1/87
4-راسم تنفیذ حکم ریاست جمهورى احمدىنژاد12/ 05/ 84
5-دیدار با رئیس جمهور و اعضاى هیئت دولت6/6/85
6 -حرم رضوی
منبع: روزنامه رسالت، 9/3/87، ص.6
کلمات کلیدی :
» نظر